Materiality analysis in sustainability reporting

Analiza istotności jest niezbędną metodą pozwalającą firmie zidentyfikować istotne dla niej tematy i interesariuszy oraz ich wymagania. Szczególnie szybko przekonują się o tym firmy zajmujące się raportowaniem zrównoważonego rozwoju, ustawą o należytej staranności czy takimi tematami jak kodeks postępowania: Praktycznie nie ma alternatywy dla przeprowadzenia takiej analizy ryzyka. Ta nie tak nowa metoda jest równie skuteczna, co niezbędna - przegląd.

CONTENT

Co to jest analiza istotności?
Dla jakich branż jest ona odpowiednia?
Normy ISO również koncentrują się na istotności
Jak przebiega proces wdrażania analizy istotności?
Czynniki decydujące o powodzeniu dobrej analizy istotności
Jaką rolę odgrywa matryca istotności?
Wnioski: Analiza istotności jako podstawa raportowania zrównoważonego rozwoju
DQS: Simply leveraging Quality.

Co to jest analiza istotności?

Analiza istotności - czasami nazywana również "analizą istotności" - jest niezbędną metodą, dzięki której firma może zidentyfikować swoje istotne problemy oraz zainteresowane strony (interesariuszy) wraz z ich wymaganiami i oczekiwaniami. Przez długi czas ta stosunkowo prosta, ale bardzo skuteczna metoda była znana tylko osobom wtajemniczonym w sektorze finansowym. Tutaj jest ona wykorzystywana przede wszystkim przy sporządzaniu rocznych sprawozdań finansowych. Celem analizy istotności jest wykrycie wszystkich istotnych aspektów, które mogą mieć potencjalny wpływ na wynik, a jednocześnie być szczególnie interesujące dla czytelników rocznego sprawozdania finansowego.

Obecnie analiza istotności jest coraz częściej i z dużym powodzeniem stosowana jako element strategii zrównoważonego rozwoju firm. Zwłaszcza firmy zajmujące się raportowaniem kwestii zrównoważonego rozwoju, ustawą o należytej staranności lub takimi tematami jak kodeks postępowania bardzo szybko zdają sobie sprawę, że praktycznie nie ma alternatywy dla przeprowadzenia takiej strategicznej analizy ryzyka.

Z jednej strony, analiza istotności pomaga zidentyfikować kluczowe grupy interesariuszy wraz z ich potrzebami i oczekiwaniami. Jednocześnie dostarcza ona Waszej firmie tych aspektów zrównoważonego rozwoju, które są istotne z Waszej własnej perspektywy. Odniesienie obu tych aspektów do siebie, na przykład za pomocą macierzy istotności, daje w rezultacie rodzaj "ogólnej istotności" i wynikających z niej obszarów działania, na przykład w zakresie emisji i ochrony klimatu, zarządzania zasobami, ochrony środowiska, dobrostanu zwierząt lub odpowiedzialności społecznej. Wyniki tej analizy ryzyka mają ogromne znaczenie dla strategicznej klasyfikacji i podejścia do istotnych dla każdej firmy tematów związanych ze zrównoważonym rozwojem.

Metoda ta nie jest zgodna z formalnie zdefiniowanym podejściem. Jednak, aby uzyskać solidne wyniki w celu zdefiniowania strategii zrównoważonego rozwoju, Wasza firma powinna postępować zgodnie z określonym procesem. Obejmuje on przede wszystkim wyjaśnienie wewnętrznych sprzecznych celów, zaangażowanie kluczowych interesariuszy oraz konsekwentne uwzględnienie istotnych kwestii wewnętrznych i zewnętrznych, w tym powiązanych z nimi zagrożeń i szans.

Dla jakich branż analiza istotności jest odpowiednia?

Przeprowadzenie analizy istotności jest zasadniczo dobrowolne, ale jest zdecydowanie zalecane - w różnych kontekstach - w celu osiągnięcia solidnych wyników, na przykład przez powszechnie znane formaty raportowania CSR, takie jak GRI (Global Reporting Initiative) czy UN Global Compact. W związku z tym jest on odpowiedni dla firm każdej wielkości i z każdej branży zajmujących się kwestiami zrównoważonego rozwoju. Każda firma i organizacja skorzysta z tej metody identyfikacji swoich zobowiązań w zakresie zrównoważonego rozwoju i odpowiednich obszarów działania.

Co oznacza CSR?

CSR (Corporate Social Responsibility) odnosi się do odpowiedzialności, jaką firmy ponoszą wobec społeczeństwa poprzez wpływ swojej działalności biznesowej. Obszary działania wynikające z postrzegania tej odpowiedzialności są interpretowane jako dobrowolny wkład w zrównoważony rozwój. CSR odnosi się do trzech filarów zrównoważonego rozwoju, a zatem obejmuje wszystkie ekologiczne, ekonomiczne i społeczne aspekty działalności przedsiębiorstw.

Analiza istotności odgrywa także główną rolę w normach ISO dotyczących zarządzania zrównoważonym rozwojem. Na przykład, wytyczne ISO 26000 dotyczące odpowiedzialności społecznej zdecydowanie zalecają jej przeprowadzenie: "Po kompleksowym określeniu przez organizację obszarów działania istotnych dla jej decyzji i działań, powinna ona dokładnie rozważyć zidentyfikowane obszary działania i opracować wzorzec oceny, który można wykorzystać do podjęcia decyzji, które obszary działania mają dla organizacji największe znaczenie".

Unijna dyrektywa CSR (2014/95/UE), przyjęta w 2014 r., nakłada na ponad 6 tys. firm w całej Europie obowiązek raportowania również swoich działań w zakresie zrównoważonego rozwoju. Z drugiej strony, wprowadza ona obowiązek stosowania metody (tu "oceny istotności") o charakterze prawnym. W Niemczech, na przykład, dotyczy to jak dotąd tylko około 600 dużych firm i grup korporacyjnych zorientowanych na rynek kapitałowy. Jednak także małe i średnie firmy coraz częściej dobrowolnie zobowiązują się do konsekwentnego prowadzenia działalności w sposób zrównoważony i do informowania o tym w ramach swojej strategii zrównoważonego rozwoju.

Nie wiadomo jeszcze, w jakim stopniu analiza istotności może lub będzie wymogiem prawnym w ramach planowanej ustawy o należytej staranności w łańcuchu dostaw - ale niewątpliwie jest ona konieczna.

Normy ISO również koncentrują się na istotności

Znane normy ISO dotyczące systemów zarządzania wymagają czegoś podobnego, ale różnią się w szczegółach i używają innych terminów. Chodzi tam o zidentyfikowanie istotnych wewnętrznych i zewnętrznych problemów przedsiębiorstwa oraz odpowiednich zainteresowanych stron, które są z nimi nierozerwalnie związane - istotność jest tu nazywana relewantnością. Firmy są jednak zobowiązane do dokonywania takich obserwacji tylko w związku z certyfikacją.

Jak przebiega proces wdrażania analizy istotności?

Dwa zasadnicze pytania służą do identyfikacji naprawdę istotnych dla zrównoważonego rozwoju tematów w Waszym przedsiębiorstwie: "Czego oczekują wasi interesariusze?" oraz "Jakie są strategicznie ważne tematy dotyczące zrównoważonego rozwoju z punktu widzenia waszej firmy?". Proces analizy istotności lub analizy istotności może wyglądać następująco:

Identyfikacja i ocena kwestii wewnętrznych i zewnętrznych
Stworzenie logiki oceny
Określenie tematów (dotyczących zrównoważonego rozwoju), które należy uwzględnić w analizie istotności
Wymiana tych tematów z zainteresowanymi stronami (interesariuszami)
Stworzenie matrycy istotności
Wykorzystanie lub publikacja jako część strategii zrównoważonego rozwoju, na przykład w Raporcie Zrównoważonego Rozwoju (GRI) lub Kodeksie Postępowania

GRI - Globalna Inicjatywa Sprawozdawcza

Uznane na całym świecie wytyczne do sporządzania raportów o zrównoważonym rozwoju ★ Przyjazne dla użytkownika narzędzie z konkretnymi instrukcjami do wdrożenia ★

Pierwszym krokiem jest identyfikacja interesariuszy wraz z ich wymaganiami oraz istotnych kwestii wewnętrznych i zewnętrznych w Waszej firmie. Interesariusze mogą być przypisani do konkretnych obszarów, co ułatwia filtrowanie pod kątem istotności lub istotności, np:

Biznes: klienci, konkurencja, dostawcy, inwestorzy, banki, firmy ubezpieczeniowe itp.
Społeczeństwo: konsumenci, polityka, władze, społeczności lokalne, mieszkańcy itp.
Wewnętrzne strony zainteresowane: pracownicy, kierownictwo, związki zawodowe itp.
Grupy rzeczników: Organizacje pozarządowe, stowarzyszenia, grupy ekologiczne itp.

W drugim kroku należy opracować logikę oceny. Służy ona do przypisania grupom interesariuszy i kluczowym kwestiom określonych wartości (liczbowych), uzupełnionych przymiotnikami, które umożliwiają bardziej zrozumiałą gradację, np:

Do 1 = niski
Około 2 = średni
Od 3 = wysoki itd.

Czynniki decydujące o powodzeniu dobrej analizy istotności

Istotni interesariusze

Przy podejmowaniu decyzji, czy dana grupa interesariuszy jest istotna dla firmy, najważniejszymi czynnikami są to, czy

Mogą mieć wpływ na Twoją firmę lub na realizację celów korporacyjnych,
działania firmy mogą na nią wpływać
lub oba te czynniki.

Rozróżnienie to jest ważne ze względu na sposób zwracania się do zainteresowanych stron lub interesariuszy i ich angażowania. Na przykład, zaangażowanie może odbywać się poprzez ankiety, wspólne warsztaty lub media społecznościowe. Niektórzy z interesariuszy, tacy jak pracownicy, władze czy dostawcy, są już zazwyczaj zaangażowani w codzienną działalność firmy. Wreszcie, ważne jest, aby utrzymywać kontakt po zakończeniu procesu (pierwszej) analizy istotności, także dlatego, że taka analiza powinna być regularnie aktualizowana.

Istotność tematów z perspektywy firmy

Identyfikacja istotnych zagadnień wewnętrznych i zewnętrznych opiera się na "kontekście organizacji", jak określa się go w normach ISO dotyczących systemów zarządzania, na przykład ISO 14001. Dokonuje się tego, biorąc pod uwagę interesariuszy określonych powyżej oraz w kontekście potencjalnych zagrożeń i możliwości, które (mogą) się pojawić - w przypadku ISO 14001, nawet w związku z cyklem życia produktów i/lub usług.

fragen-antwort-dqs-fragezeichen auf wuerfeln aus holz auf tisch

Chętnie odpowiemy na Państwa pytania

Dowiedz się więcej o możliwościach raportowania CSR i jego weryfikacji. Niewiążące i bezpłatne.

Czekamy na rozmowę z Tobą

Sposób, w jaki Twoja firma przeprowadza analizę istotności, nie jest określony. Jednak proces przedstawiony w tym artykule stanowi dobrą orientację w tym zakresie. Przede wszystkim obejmuje on identyfikację i zaangażowanie kluczowych interesariuszy, konsekwentne określanie istotnych kwestii dotyczących zrównoważonego rozwoju, w tym uwzględnienie powiązanego ryzyka i szans, oraz wyjaśnianie wewnętrznych sprzecznych celów. Dobrym sposobem na wizualizację wyników analizy jest prawidłowe stworzenie matrycy istotności.

DQS: Po prostu wykorzystaj jakość.

Jako uznany na arenie międzynarodowej certyfikator systemów i procesów zarządzania, przeprowadzamy audyty zgodnie z ponad 200 różnymi normami i standardami branżowymi, a także indywidualnie, zgodnie z wewnętrznymi specyfikacjami firmy. Nasze standardy zaczynają się tam, gdzie kończą się listy kontrolne z audytów. Nasi audytorzy specjalizują się w dostarczaniu cennych wskazówek opartych na ich wszechstronnej wiedzy technicznej i branżowej, które można wykorzystać do dalszego rozwoju systemu zarządzania i ciągłej poprawy wyników firmy. Proszę nam wierzyć na słowo! Czekamy na rozmowę z Państwem!

Zaufanie i wiedza fachowa

Nasze teksty i broszury są pisane wyłącznie przez naszych ekspertów ds. norm lub audytorów z wieloletnim doświadczeniem. Jeśli masz jakiekolwiek pytania dotyczące treści tekstów lub naszych usług, skontaktuj się z nami.

Autor

Altan Dayankac

Globalny menedżer ds. programów i starszy menedżer ds. zrównoważonego rozwoju w Grupie DQS oraz międzynarodowy ekspert w wielu tematach związanych ze zrównoważonym rozwojem, klimatem, środowiskiem i bezpieczeństwem pracy. Altan Dayankac wnosi również swoją wiedzę jako autor i moderator w komisjach ds. BHP i zrównoważonego rozwoju oraz podczas różnych wydarzeń branżowych.