ISO ve ISO standardı ne anlama geliyor?

ISO, merkezi Cenevre'de bulunan Uluslararası Standardizasyon Örgütü'nün kısaltmasıdır.

İÇERİK

ISO'nun anlamı nedir?
ISO standartları nelerdir?
ISO standartları nasıl oluşturulur?
DIN EN ISO ne anlama geliyor?

ISO'nun anlamı nedir?

1947 yılında kurulan bağımsız ve dünya çapında faaliyet gösteren sivil toplum kuruluşu, uluslararası standartlar geliştirmeyi ve yayınlamayı amaçlamaktadır.

Rakamlarla ISO (2019 itibariyle):

Ülke temsilcilikleri olarak 164 üye vardır. Almanya'da, Berlin'deki temsilci ise Alman Standardizasyon Enstitüsü olan DIN'dir.
Dünya çapında uygulanan 23.196 geçerli uluslararası standart
Standartları geliştirmek için 785 teknik komite (TC) ve alt komiteler (SC)

ISO standartları nelerdir?

ISO standartları, mal ve hizmetlerin kalitesini ve güvenliğini iyileştirmeye ve ülkeler ve şirketler arasında alışverişi kolaylaştırmaya yardımcı olan uluslararası standartlardır. Ayrıca standardizasyon, kurumlar ve şirketler arasında iş, teknoloji ve bilim alanlarında işbirliğini teşvik etmeyi amaçlamaktadır.

ISO standartları, diğerlerinin yanı sıra teknoloji, üretim, çevre, iş sağlığı ve güvenliği, tıp, uygunluk ve gıda güvenliği alanlarında yer alan yönetim sistemleri ve süreçlerin yanı sıra ürünlerin kalitesi, hizmetlerin performansı için gereksinimleri belirler. Uygulamalarının hemen hemen her şirket ve özel hane üzerinde etkisi vardır. Uluslararası Organizasyona ek olarak, DTÖ'ye (Dünya Ticaret Örgütü) göre, iki kuruluş daha uluslararası standartlar geliştirebilir ve yayınlayabilir. Bunlar; elektrik mühendisliğinde IEC (genellikle ISO ile işbirliği içinde) ve telekomünikasyonda ITU.

Geliştirilen standartlar (veya taslak standartlar), diğer alanların yanı sıra aylık ISO Bülteninde ve Standartlar El Kitaplarında yayınlanır. Tanımlama amacıyla, yayıncı kısaltmalarına (ör. ISO veya IEC) ek olarak 1 ile 99999 arasında bir sayı verilir. Bu nedenle, Uluslararası Standardizasyon Örgütü'nün bir kararına göre, sertifikalandırılabilen tüm büyük standartlar 01'de sona ermektedir.

Şirketlerde ISO 9001 en iyi bilinen ISO standartlarından biridir. İlk olarak 1987'de bir kalite yönetim sisteminin uygulanması ve sertifikalandırılması için temel olarak yayınlandı ("Kalite Güvence Sistemleri Modeli" olarak da bilinir) ve bazıları kapsamlı olmak üzere birkaç kez revize edildi. En son revizyon 2015'te yayınlandı. ISO Survey 2019 kayıtlarını kapsanan dönem boyunca dünya çapında yaklaşık 1 milyon geçerli ISO 9001 sertifikası olduğunu gösteriyor.

ISO standartları nasıl oluşturulur?

Hazırlık aşaması/Teklif aşaması (NP - Yeni İş Öğesi Teklifi)
Sorumlu standartlar komitesi veya alt komitesi yeni standardizasyon önerilerini toplar ve değerlendirir.
Çalışma Taslağı (WP)
Uzmanlardan oluşan bir çalışma grubu ilk taslakları hazırlar.
Komite aşaması (CD - Komite Taslağı)
Ulusal temsilcilerden oluşan standartlar komitesi bir komite taslağı hazırlar.
Sorgulama aşaması (DIS - Taslak Uluslararası Standart)
Standartlar komitesi bir anket taslağı hazırlar ve sonra yorum ve oylama için yayınlar. Üye onayı %75'in altında kalırsa ikinci bir DIS hazırlanır.
Onay aşaması (FDIS - Final Draft International Standard)
Standartlar komitesi nihai taslağı hazırlar ve daha sonra yorum ve oylama için yayınlar. FDIS üyelerin üçte iki çoğunluğu ile onaylanırsa yayın aşamasına geçilir. DIS çok yaygın olarak kabul edilirse, gerekirse FDIS aşaması atlanabilir.
Yayın aşaması (ISO standardı)
Uluslararası standart, aylık ISO Bülteni ve Standart El Kitapları da dahil olmak üzere yayınlanır.

En geç beş yıl sonra, bir standardın içeriğinin hala son teknoloji olup olmadığı kontrol edilir. İyileştirme ihtiyacı varsa standart revize edilir. Standart makul bir çaba ile bir revizyonda güncellenemiyorsa, geri çekilir (bir geçiş döneminden sonra) ve yeni bir standart ile değiştirilir.

DIN EN ISO ne anlama geliyor?

Uluslararası Standardizasyon Örgütü tarafından geliştirilen standartlar uluslararası geçerliliğe sahiptir. AB içinde tanınırlarsa, standarda "EN" kısaltması eklenir. ISO ve EN standartları, Alman DIN gibi bir ulusal standardizasyon kuruluşu tarafından da benimseniyorsa, ek kısaltmaları da taşır, ör. "DIN EN ISO".

Alman DIN standardı, tüketiciler tarafından öncelikle DIN A4 gibi kağıt biçimleriyle bilinir. Böyle bir kağıt yaprağının standart boyutları 210 x 297 milimetredir. Genel olarak, kağıt formatları Almanya'da DIN 476, Avrupa'da EN 202116 ve uluslararası olarak ISO 216'ya göre standartlaştırılmıştır.

DQS'in 1985 yılında DIN (Alman Standardizasyon Enstitüsü) ve Alman Kalite Derneği'nin (DGQ) ortaklığıyla kurulduğunu biliyor muydunuz?