Heatmaps worden meestal gebruikt om
- metingen, bijvoorbeeld warmtebeelden of verdelingen in bevolkingsdichtheidskaarten of
- evaluaties, bijvoorbeeld van de resultaten van (effect)correlaties, zoals in hotspot-analyses.
Deze vorm van grafische weergave maakt gebruik van het feit dat kijkers oplopende temperaturen van koud naar warm intuïtief associëren met bepaalde kleurreeksen, bijvoorbeeld blauw, groen, geel, oranje en rood. Dit kan in een verdere associatiestap, afhankelijk van de context, bijvoorbeeld worden geïnterpreteerd als "toenemende betekenis".
Aangezien echter verschillende associaties van kleuren met temperaturen mogelijk zijn, afhankelijk van technische referenties of culturele groepen, moeten de kleuren in een legenda rechtstreeks aan de waarderingen worden toegewezen. Bijvoorbeeld: Geel = geringe betekenis, Oranje = middelgrote betekenis, Rood = grote betekenis.