Podczas gdy w Niemczech nadal trwa debata na ten temat, w wielu krajach należyta staranność w zakresie praw człowieka jest już faktem. Wprowadzenie obowiązków prawnych zmusza wiele firm do ponownego zdefiniowania funkcji audytów społecznych. W tym artykule omawiamy, jaką rolę mogą odegrać audyty społeczne w kontekście należytej staranności w zakresie praw człowieka.
Co już się wydarzyło:
We wrześniu 2017 r. został opublikowany niemiecki Krajowy Plan Działania na rzecz Biznesu i Praw Człowieka. Plan ten wymaga od firm zidentyfikowania wpływu ich działalności gospodarczej na prawa człowieka oraz podjęcia odpowiednich środków w celu uniknięcia potencjalnego negatywnego wpływu. Nie przewidziano jednak żadnych sankcji dla firm, które nie przestrzegają planu działania - plan nie jest ustawą i nie można go prawnie egzekwować. Tę właśnie lukę ma wypełnić tzw. ustawa o łańcuchu wartości.
Więcej informacji na temat proponowanego ustawodawstwa zamieściliśmy tutaj.
Nowe spojrzenie na audyty społeczne
Audyty społeczne są coraz częściej wykorzystywane do wypełniania zobowiązań korporacyjnych w zakresie należytej staranności w odniesieniu do praw człowieka. Wymaga to ponownego przemyślenia tradycyjnego audytu społecznego:
- Motywacja: od dobrowolnej do wymaganej prawnie
- Funkcja: od swobodnie definiowanej funkcji w ramach strategii CSR do funkcji wspierającej i diagnostycznej w jasno zdefiniowanym podejściu due diligence
- Kryteria: Od swobodnie definiowalnego kodeksu postępowania dla dostawców do katalogu praw człowieka
- Konsekwencje: Od kwestii reputacji do kwestii odpowiedzialności
Poniżej analizujemy kwestię tego, w jaki sposób audyty społeczne powinny być zaprojektowane, aby przyczyniać się do skutecznego przestrzegania zasad należytej staranności w zakresie praw człowieka.
W jaki sposób audyty społeczne przyczyniają się do przestrzegania
należytej staranności w zakresie praw człowieka?
Prawie wszystkie wymogi prawne dotyczące należytej staranności w zakresie praw człowieka wywodzą się z Wytycznych ONZ dotyczących biznesu i praw człowieka. Zgodnie z nimi wszystkie firmy muszą opracować "proces należytej staranności w zakresie praw człowieka", aby "zidentyfikować wpływ swojej działalności na prawa człowieka, zapobiegać naruszeniom, łagodzić skutki i ponosić odpowiedzialność".
Zasady Przewodnie nie opisują, jaką rolę w tym procesie mogą odegrać audyty społeczne. Można jednak przypuszczać, że przede wszystkim pomagają one określić status quo w łańcuchu dostaw oraz zidentyfikować faktyczne i potencjalne naruszenia praw człowieka. Pod tym względem ich funkcja jest głównie diagnostyczna.
Ponadto audyty społeczne mogą mieć także działanie prewencyjne, a nawet naprawcze:
- Informując dostawców o możliwości przeprowadzenia kontroli, podejmuje się działania mające na celu ochronę pracowników.
- Plany działań naprawczych są zwykle opracowywane dla wszelkich odstępstw wykrytych podczas audytu.
Jednak, jak słusznie zauważają organizacje pozarządowe i działacze na rzecz praw człowieka, same audyty społeczne nie wystarczą, by znacząco i trwale poprawić warunki pracy. Audyty społeczne same w sobie przyczyniają się do przestrzegania zasad należytej staranności w zakresie praw człowieka tylko wtedy, gdy wyniki audytu są brane pod uwagę, podejmowane są działania następcze i eliminowane są przyczyny źródłowe.
Jakie kryteria muszą być uwzględnione w audycie
, aby przyczynił się on do przestrzegania
należytej staranności w zakresie praw człowieka?
Wytyczne ONZ opierają się na uznanych na całym świecie prawach człowieka oraz na międzynarodowych standardach pracy określonych w Międzynarodowej Karcie Praw Człowieka i Konwencjach Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP).
Istnieje wiele standardów i inicjatyw, które stworzyły protokoły audytu w oparciu o te dokumenty. Należą do nich normy ogólne, takie jak Sedex SMETA i SA 8000, a także inicjatywy branżowe, takie jak Responsible Business Alliance, Together for Sustainability, Aluminum Stewardship Initiative, Farm Sustainability Assessments i wiele innych.
Jakie są konsekwencje odpowiedzialności dla
przeprowadzającego audyty społeczne?
Firmy, które spotykają się z naruszeniami praw człowieka w łańcuchu dostaw, są narażone na ryzyko odpowiedzialności. Aby je zminimalizować, zaleca się stosowanie najlepszych praktyk. Konkretnie oznacza to:
- Stosowanie międzynarodowych standardów zamiast opracowywania własnych list kontrolnych audytu.
- Dołączanie do inicjatyw branżowych, jeśli są dostępne
- Przyjmować audyty tylko od uznanych organizacji audytorskich (słowo kluczowe APSCA).
- Przestrzeganie procedur pokontrolnych i dokumentowanie zarówno działań korygujących podjętych przez audytowanych dostawców, jak i własnych działań związanych z relacjami z dostawcą.
DQS CFS GMBH - Niemieckie Stowarzyszenie na rzecz Zrównoważonego Rozwoju
Wszystkie biura Grupy DQS mają wspólny cel:
Przyczynianie się do zrównoważonego sukcesu naszych klientów poprzez dostarczanie ocen o wartości dodanej. W ramach Grupy, DQS CFS GmbH łączy wszystkie usługi certyfikacji i audytu związane ze zrównoważonym rozwojem i bezpieczeństwem konsumentów. Oprócz certyfikacji systemów zarządzania jakością i bezpieczeństwem produktów, obejmuje to również przeprowadzanie audytów dostawców, inspekcji, certyfikacji produktów oraz weryfikację raportów i wskaźników zrównoważonego rozwoju.
Newsletter DQS
Bądź na bieżąco i zapisz się do naszego newslettera!
Autor
Dr Thijs Willaert
Dr Thijs Willaert jest globalnym dyrektorem ds. usług zrównoważonego rozwoju. W tej roli jest odpowiedzialny za całe portfolio usług ESG firmy DQS. Jego obszary zainteresowań obejmują zrównoważone zamówienia, należytą staranność w zakresie praw człowieka i audyty ESG.
Loading...