Het Amsterdamse chocolademerk Tony's Chocolonely adverteert dat het 100% slaafvrije chocolade aanbiedt. DHL verbindt zich ertoe tegen 2050 geen emissies meer uit te stoten en Anheuser-Busch InBev beweert 's werelds meest waterefficiënte brouwer te zijn. Dat is allemaal zeer welkom - maar op welke basis kunnen investeerders, klanten en zakenpartners de waarheidsgetrouwheid controleren? Dat verschilt van geval tot geval. De nieuwe norm ISO/IEC 17029 beschrijft hoe dergelijke claims volgens een gestandaardiseerde procedure kunnen worden geverifieerd en/of gevalideerd.

Een einde maken aan het post-factuele tijdperk: om het vertrouwen van klanten, investeerders en consumenten op lange termijn veilig te stellen, heeft het bedrijfsleven betrouwbare methoden nodig om plausibele beweringen te onderscheiden van niet-substantiële marketingbeloften. Op het gebied van broeikasgasemissies bestond zo'n methode al: al in 2006 werd de ISO 14064-3-norm gepubliceerd, waarin de eisen voor verificatie en validatie van emissies zijn vastgelegd. Het succes van deze norm heeft aangetoond dat de behoefte aan betrouwbare en gestandaardiseerde methoden niet beperkt blijft tot broeikasgasemissies - wat nodig is, is een uniforme basis voor de verificatie en validatie van verklaringen en verslagen van allerlei aard. Daartoe behoren verklaringen over de milieuprestaties van producten en organisaties, duurzaamheidsverslagen, vergelijkende verklaringen, ethische verklaringen en nog veel meer.

Dit is precies de bijdrage die de nieuwe norm ISO/IEC 17029 nu moet leveren: hij specificeert eisen voor verificatie-instanties en beschrijft hoe verificaties en validaties moeten verlopen.

Welke gegevens kunnen we volgens ISO/IEC 17029 verifiëren en/of valideren?

Verificatie of validatie door een onafhankelijke derde partij zoals DQS biedt zekerheid aan investeerders, zakenpartners en consumenten dat de bekendgemaakte informatie, cijfers en verklaringen accuraat en robuust zijn. Vaak gaat het om:

  • Verificaties van ethische verklaringen over producten, organisaties, toeleveringsketens en diensten. De richtlijnen voor ethische verklaringen zijn opgenomen in de norm ISO/TS 17033, die ook nieuw is. Voorbeelden: "Gegarandeerd zonder kinderarbeid", "We betalen bovengemiddelde salarissen aan de betrokken werknemers", "We empoweren kleine boeren", enz.
  • Validatie van due diligence-benaderingen: bevestiging dat due diligence-benaderingen hun beoogde doel kunnen vervullen. Voorbeelden zijn due diligence op het gebied van mensenrechten, informatiebeveiliging, corruptiebestrijding, ...
  • Verificatie van duurzaamheidsverslagen: externe verificatie van duurzaamheidsverslagen aan de hand van gevestigde normen, zoals GRI en AA1000.
  • Verklaringen over de milieuvriendelijkheid van producten, zoals milieulabels en -verklaringen in het kader van ISO 14021.
  • Verificatie van duurzaamheidsindicatoren en zogenaamde ESG-indicatoren:CO2-balansen (ISO 14064), waterbalansen(ISO 14046), levenscyclusanalyses (ISO14044), en andere indicatoren
  • Verificatie van duurzame beleggingen zoals Green Bonds en Climate Bonds: DQS is een geaccrediteerde verificatie-instelling van het Climate Bonds Initiative.

Wat is het verschil tussen verificatie en
validatie?

Volgens de nieuwe ISO/IEC 17029-norm verschillen verificatie en validatie in de manier waarop ze zich in de tijd verhouden tot de gegevens die worden geverifieerd:

  • Bij validatie gaat het om verklaringen en gegevens die betrekking hebben op de toekomst. In de regel gaat het om voorspelde of gesimuleerde gegevens die betrekking hebben op een beoogde toepassing. Dit zijn veronderstellingen die op aannemelijkheid worden gecontroleerd.

Bijvoorbeeld: een bedrijf beweert dat het gebruik van zijn producten het waterverbruik met 50% zal verminderen. Een dergelijke bewering kan worden gevalideerd als modellen aantonen dat de voorspelde vermindering aannemelijk is.

  • Geverifieerd zijn resultaten die al zijn bereikt. Het zijn reële gegevens die op hun waarheidsgehalte worden gecontroleerd.

Bijvoorbeeld: een bedrijf meldt het waterverbruik met 50% te hebben verminderd ten opzichte van het voorgaande jaar. Deze bewering kan worden geverifieerd omdat het om reeds behaalde resultaten gaat.

Waarin verschillen verificatie en
validatie van certificering en inspectie?

Validatie en verificatie zijn noch een onderzoek (inspectie), noch een certificaat van overeenstemming met een geldigheidsduur (certificatie). Het verschil is dus te zien in de aard van de beoordeling en het doel ervan. Het belangrijkste is dat de voordelen verschillend zijn: terwijl certificeringen en inspecties zich in de eerste plaats richten op conformiteit met normen en specificaties, gaan verificaties en validaties uit van de individuele verklaringen en gegevens van organisaties. Dit stelt bedrijven in staat hun eigen sterke punten en prestaties naar voren te brengen in plaats van zich uitsluitend te richten op conformiteit.

Auteur
Dr. Thijs Willaert

Dr. Thijs Willaert is hoofd Marketing & Communicatie voor de segmenten Duurzaamheid en Voedselveiligheid. Hij is ook auditor voor de externe audit van duurzaamheidsrapporten. Zijn interessegebieden zijn duurzaamheidsmanagement, duurzaam inkopen en de digitalisering van het auditlandschap.

Loading...